تأثیر اسپرم‌گیری مجدد بر روی برخی پارامترهای اسپرم‌شناختی، درصد لقاح و روند انکوباسیون در ماهی آزاد پرورشی (Salmo trutta caspius, Kessler 1877)

چکیده تحقیق حاضر در سال 1388 در مرکز بازسازی ذخائر آزاد ماهیان شهید باهنر کلاردشت صورت گرفت. جهت انجام آن، از 9 قطعه مولد نر هم­سن (3 ساله) و 11 قطعه مولد ماده ماهی آزاد دریای خزر که در مرکز پرورش یافته بودند، استفاده شد. در مرحله اول از همه مولدین نر (9 مولد) به‌صورت جداگانه اسپرم‌گیری صورت گرفت. عمل لقاح با مخلوط اسپرم­های هر گروه و تخمک­های استحصال شده از 5 قطعه مولد ماده انجام شد و پس از آب­گیری تخم­ها، به 3 سینی در یک تراف در سالن انکوباسیون انتقال یافتند تا روند انکوباسیون در آنها بررسی شود. 14 روز بعد دومین مرحله اسپرم‌گیری و 27 روز بعد از مرحله دوم، سومین مرحله اسپرم‌گیری نیز همانند مرحله اول اجرا شد و برای هر مرحله نیز از 3 قطعه مولد ماده استفاده شد. در پایان هر 3 مرحله، تراکم اسپرم، درصد اسپرماتوکریت، حجم اسپرم، میزان تحرک و مورفولوژی اسپرماتوزوئید (درصد اسپرماتوزوئید های غیرطبیعی) ثبت شد و اثر آن بر روی درصد لقاح، چشم‌زدگی، تخم‌گشایی و در پایان بازماندگی لاروهای حاصل در طی اسپرم‌گیری های مکرر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که حجم، تحرک، مرفولوژی اسپرم و درصد لقاح در 3 مرحله از تحقیق اختلاف معنی‌داری با هم داشتند (05/0P<). بیشترین درصد لقاح در مرحله اول (53/1± 33/97%) و کمترین آن در مرحله سوم (25/6 ± 75%) مشاهده شد. اما تراکم اسپرم، اسپرماتوکریت، درصد چشم‌زدگی، تخم­گشایی و بازماندگی لارو در 3 مرحله اختلاف معنی‌داری نداشت (05/0P>). البته با توجه به آزمون LSD، درصد بازماندگی لارو در مرحله 2 و 3 اختلاف داشته است.